Mục lục [Ẩn]
Khi thấy các triệu chứng đã thuyên giảm, bệnh nhân trầm cảm thường có xu hướng muốn ngừng thuốc ngay. Tuy nhiên, việc ngừng thuốc không đúng cách có thể dẫn tới nhiều triệu chứng khó chịu cho bệnh nhân, được gọi chung là hội chứng cai thuốc. Vậy hội chứng cai thuốc là gì? Hội chứng này gồm các triệu chứng gì? Làm sao để ngăn ngừa hay giảm bớt hội chứng cai thuốc? Mời bạn theo dõi bài viết này để trả lời được những câu hỏi trên nhé!
Hội chứng cai thuốc khi ngừng thuốc chống trầm cảm.
Hội chứng cai thuốc là gì?
Hội chứng cai thuốc (hay hội chứng ngừng thuốc chống trầm cảm) là tập hợp các triệu chứng xảy ra ở một số bệnh nhân trầm cảm khi họ giảm hoặc ngừng sử dụng thuốc chống trầm cảm. Các triệu chứng của hội chứng này có thể gặp được ở cả thể chất lẫn tinh thần.
Theo ước tính cho thấy, từ ⅓ đến ⅕ người bệnh sẽ có ít nhất một triệu chứng cai thuốc khi ngừng thuốc chống trầm cảm. Những người sử dụng thuốc chống trầm cảm trong thời gian dài có nguy cơ bị hội chứng cai thuốc nhiều hơn những người mới sử dụng.
Nguyên nhân chính xác dẫn tới hội chứng cai thuốc vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ.
Các loại thuốc chống trầm thường gây ra hội chứng cai thuốc
Một số loại thuốc có nguy cơ gây ra hội chứng cai thuốc cao hơn các loại thuốc khác. Mời bạn tham khảo bảng dưới đây:
Nguy cơ cao nhất |
Nguy cơ trung bình |
Nguy cơ thấp hơn |
Amitriptylin Clomipramine Paroxetine Venlafaxine |
Citalopram Escitalopram Imipramine Nortriptyline Mirtazapin Sertraline |
Fluoxetin |
Ta thấy, các thuốc có thời gian bán thải ngắn như Venlafaxine, Paroxetine dễ gây ra hội chứng cai thuốc hơn các thuốc có thời gian bán thải dài như fluoxetin. Vì vậy, thời gian để ngừng những loại thuốc này sẽ dài hơn fluoxetin.
Các triệu chứng thường gặp của hội chứng cai thuốc
Tùy từng bệnh nhân, các triệu chứng có thể nhẹ nhàng và biến mất nhanh chóng hoặc cũng có khả năng nghiêm trọng và kéo dài, thậm chí kéo dài hàng tháng.
Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến nhất:
- Các triệu chứng chung: Mệt mỏi, đau nhức cơ thể, nhức đầu, ớn lạnh.
- Các rối loạn tiêu hóa: Buồn nôn và nôn, co thắt dạ dày, đau dạ dày, tiêu chảy, chán ăn.
- Thay đổi giấc ngủ: Mất ngủ, khi ngủ mơ thấy những giấc mơ kỳ lạ hoặc gặp ác mộng, không muốn ngủ.
- Các triệu chứng ở hệ thần kinh: Chóng mặt, choáng váng, mất khả năng phối hợp, cảm thấy bồn chồn và không thể ngồi yên, sương mù não.
- Rối loạn cảm giác: Cảm thấy bỏng rát, ngứa ran, cảm giác giống như điện giật hoặc tê liệt, cảm thấy mọi thứ không có thật, thay đổi tầm nhìn.
- Các thay đổi về tinh thần: lo lắng, tâm trạng thay đổi thất thường, dễ bị kích động, cáu kỉnh, khó tập trung, có ý định tự tử, mất cảm giác thích thú với những thứ xung quanh.
Nếu bạn gặp được các triệu chứng trên hoặc có ý định tự tử, hãy trao đổi với bác sĩ điều trị ngay lập tức.
Bệnh nhân có thể bị buồn nôn hoặc nôn sau khi ngừng thuốc.
Phân biệt hội chứng cai thuốc và tình trạng tái phát sau khi ngừng thuốc
Các triệu chứng của hội chứng cai thuốc rất giống với các triệu chứng của bệnh trầm cảm hay rối loạn lo âu khiến bạn lo lắng liệu mình có phải đang bị tái phát bệnh hay không.
Sự khác biệt lớn nhất giữa hai trường hợp này là hội chứng cai thuốc thường bắt đầu trong vòng vài ngày sau khi ngừng thuốc. Trong khi đó, nếu bạn bị tái phát sau khi ngừng thuốc, các triệu chứng thường phải mất nhiều thời gian hơn để xuất hiện và phát triển dần dần.
Với hội chứng cai thuốc, các triệu chứng sẽ biến mất, thường trong vòng từ 1 - 3 tuần. Nhưng nếu bạn bị tái phát trầm cảm hoặc rối loạn lo âu, các triệu chứng này sẽ không biến mất mà ngày càng trở nên tồi tệ hơn.
Ngoài ra, nếu bạn sử dụng lại thuốc chống trầm cảm, các triệu chứng của hội chứng cai thuốc sẽ hết nhanh chóng. Nhưng các triệu chứng của việc tái phát bệnh sẽ phải mất nhiều thời gian hơn để đáp ứng.
Một số lời khuyên để giảm hội chứng cai thuốc
Dưới đây là một số lời khuyên để giúp bạn tránh hội chứng cai thuốc hoặc giảm mức độ nghiêm trọng nếu nó đã xảy ra.
Không tự ý ngừng thuốc chống trầm cảm đột ngột
Cách tốt nhất để tránh hoặc giảm hội chứng cai thuốc là không ngừng thuốc đột ngột. Cụ thể, Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ khuyến nghị thời gian giảm dần thuốc chống trầm cảm phải kéo dài ít nhất vài tuần.
Nếu bạn muốn ngừng sử dụng thuốc chống trầm cảm, hãy trao đổi với bác sĩ điều trị.
Các bác sĩ điều trị sẽ chỉ định giảm liều dần dần tùy thuộc theo các yếu tố:
- Loại thuốc chống trầm cảm đang dùng.
- Liều lượng dùng hiện tại.
- Thời gian bạn dùng thuốc.
- Tình trạng bệnh của bạn.
Kết hợp với liệu pháp tâm lý
Đối với những người đã thuyên giảm sau khi sử dụng thuốc chống trầm cảm, Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ khuyến nghị nên kết hợp với các liệu pháp tâm lý để ngăn ngừa bệnh tái phát.
Các liệu pháp tâm lý thường được sử dụng là: Liệu pháp nhận thức - hành vi (CBT), liệu pháp hành vi biện chứng (DBT), liệu pháp trò chuyện,...
Duy trì lối sống lành mạnh
Để góp phần giảm triệu chứng của hội chứng cai thuốc, đồng thời phòng ngừa bệnh tái phát, bệnh nhân nên duy trì một lối sống lành mạnh, như:
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng: Bạn nên ăn những đồ ăn lành mạnh, tươi sạch và đầy đủ tất cả các nhóm chất. Ngoài ra, bạn nên ăn thực phẩm giàu vitamin nhóm B, lợi khuẩn, thực phẩm chứa tryptophan, magie, kẽm… Hạn chế ăn các thực phẩm siêu chế biến, thực phẩm nhiều đường và dầu mỡ, thức ăn nhanh, thực phẩm không đảm bảo.
>>> Xem thêm: Ăn gì để cải thiện tâm trạng? Chế độ dinh dưỡng tốt cho sức khỏe tâm thần.
- Không sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia,... khi đang bị trầm cảm hoặc đang trong thời gian ngừng thuốc.
- Tập thể dục thể thao, rèn luyện thể chất ít nhất 30 phút/ ngày. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tập thể dục vài lần một tuần sẽ giúp cải thiện đáng kể hoạt động tiết serotonin và dopamin. Ngoài ra, khi tập thể dục, cơ thể bạn còn tiết ra hormone endorphin, giúp giảm đáng kể hội chứng cai thuốc.
- Tắm nắng: Ánh nắng mặt trời tự nhiên sẽ giúp sản sản hormone Melatonin, giúp điều hòa nhịp sinh học, giúp bạn đi vào giấc ngủ nhanh hơn. Ngoài ra, việc phơi nắng cũng giúp bạn giải tỏa căng thẳng, stress, kích thích cơ thể tăng tiết hormone hạnh phúc serotonin và dopamin.
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp bạn khỏe khoắn hơn, tỉnh táo hơn và có tâm trạng tốt hơn vào ngày hôm sau. Bạn nên đi ngủ trước 23 giờ và ngủ đủ 7 - 8 tiếng mỗi đêm.
- Kiểm soát tốt căng thẳng. Bạn có thể thử một số kỹ thuật thư giãn như ngồi thiền, tập yoga,...
Tập yoga để cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng.
Bổ sung một số acid amin
Một số nghiên cứu đã cho thấy, bổ sung các acid amin như L-tryptophan và L - phenylalanine kết hợp với việc giảm liều dần dần sẽ giúp giảm bớt các triệu chứng của hội chứng cai thuốc chống trầm cảm.
Ngoài ra, bạn cũng nên bổ sung thêm vitamin B, kẽm, magie,... để giúp cải thiện tâm trạng khi ngừng thuốc.
Biện pháp tối ưu để bổ sung các acid amin, vitamin và khoáng chất trên là sử dụng BoniBrain của Mỹ.
Sản phẩm BoniBrain của Mỹ.
BoniBrain là sản phẩm nhập khẩu nguyên lọ từ Mỹ, có thành phần hoàn toàn từ tự nhiên bao gồm các loại thảo dược, acid amin, vitamin và khoáng chất như:
- Cây rễ vàng: Cây rễ vàng có tác dụng tăng cường sức khỏe thể chất và tinh thần, giảm tình trạng mệt mỏi và trầm cảm, tăng năng lượng cho cơ thể. Nhiều nghiên cứu lâm sàng cho thấy cây rễ vàng giúp kích thích tăng tiết cả serotonin và dopamine trong cơ thể. Từ đó, thảo dược này tạo cảm giác hạnh phúc, giảm căng thẳng thần kinh cho người dùng.
- L-Tryptophan, Vitamin B3, Vitamin B6: Kích thích cơ thể tăng tiết Serotonin, tham gia vào quá trình tổng hợp serotonin trong cơ thể. Ngoài ra, như đã nói ở trên L - Tryptophan có khả năng giúp giảm bớt các triệu chứng của hội chứng cai thuốc và các loại vitamin nhóm B giúp cải thiện tâm trạng khi ngừng thuốc.
- L- Phenylalanine, L-Tyrosine, Vitamin C, Vitamin B9, Vitamin B12: Kích thích cơ thể tăng tiết Dopamin, tham gia vào quá trình tổng hợp dopamin trong cơ thể.
- Các chất khác: Trimethylglycine (TMG), Kẽm, Magie.
Đặc biệt, BoniBrain được sản xuất tại nhà máy J&E International (Mỹ). Nhà máy này sử dụng công nghệ microfluidizer. Đây là công nghệ hiện đại bậc nhất thế giới, giúp tạo ra các phân tử hạt có kích thước siêu nano (<70nm). Vì vậy, các thành phần trong BoniBrain được hấp thu tối đa vào cơ thể và phát huy tác dụng, hiệu quả thu được là cao nhất.
Mong rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hội chứng cai thuốc khi ngừng thuốc chống trầm cảm. Khi muốn ngừng sử dụng thuốc chống trầm cảm, bạn nên báo với bác sĩ để được giảm liều dần dần và kết hợp với một số cách trong bài viết này. BoniBrain là một sự lựa chọn tối ưu giúp bạn giảm bớt các triệu chứng hội chứng cai thuốc, đồng thời giảm các triệu chứng trầm cảm hay rối loạn lo âu. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết, chúc bạn nhiều sức khỏe!
Đăng nhập để tham gia bình luận
Hoặc
Bình luận không đăng nhập