Chấn thương tâm lý bởi nỗi đau bị lạm dụng tình dục

   Thời gian qua, không ít những sự việc đau lòng khi những đứa trẻ ở tuổi 'ăn chưa no, lo chưa tới' bị lạm dụng tình dục, thậm chí dẫn đến mang thai ngoài ý muốn. Nhiều nạn nhân của hành vi xâm hại tình dục đã chia sẻ rằng, việc bị xâm hại từ lúc còn thơ ấu đã tác động cực kì tiêu cực lên cuộc đời họ, những tổn thương về mặt tâm lý bám theo họ dai dẳng, chi phối đến hành vi và nhận thức của trẻ trong cả quãng đời về sau.

Chấn thương tâm lý bởi nỗi đau bị lạm dụng tình dục

   Bất kỳ hoạt động tình dục nào xảy ra mà không có sự đồng ý của đối phương đều là lạm dụng tình dục. Nó còn được biết đến như là bạo lực tình dục hoặc tấn công tình dục, bao gồm các hành vi đụng chạm tình dục không mong muốn, ép quan hệ bằng miệng và cưỡng hiếp, kể cả những hành vi liên quan đến tình dục khác. Nhiều nạn nhân đã phải đối mặt với chấn thương tâm lý bởi nỗi đau bị lạm dụng tình dục.

   Như trường hợp của bà Hồng, 60 tuổi, bà cho biết đã từng có ý định tự tử vì nỗi ám ảnh bị cha dượng lạm dụng lúc nhỏ nhưng người mẹ cho rằng con nói dối.

   Được biết, hồi nhỏ bà thường bị cha dượng “sờ mó”, nhưng mỗi lần mách mẹ, bà lại bị mắng mỏ. Lâu dần, bà trở nên căng thẳng, sợ hãi. Đến tuổi trưởng thành, bà Hồng thuê nhà trọ sống riêng để tránh chạm mặt người cha dượng này. Song nỗi ám ảnh đeo bám dai dẳng khiến bà luôn sợ hãi, căm thù đàn ông, không thể hẹn hò hay kết hôn. Đầu năm nay, người cha bệnh, mẹ gọi con gái về phụ chăm sóc. Tuy nhiên, gặp lại cha dượng, bà Hồng trở nên buồn nôn, run rẩy hoảng loạn. Khi đi khám ở bệnh viện tâm thần, bác sĩ xác định bệnh nhân bị trầm cảm nặng với triệu chứng loạn thần.

   Hay một trường hợp khác là một cô gái 22 tuổi, cô chia sẻ thời gian học cấp hai từng bị cha dượng xâm hại trong một năm. Tương tự trường hợp trên, mẹ của cô gái cũng không tin khi con kể về hành vi quấy rối của người cha. Sự thật chỉ bị phát hiện khi cô gái mang thai, phải phá thai. Từ đó, cô trở nên ít nói, sống thu mình dù đã trở lại trường học tập, có biểu hiện tự làm đau bản thân để giải tỏa. Bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị trầm cảm.

Những rối loạn tâm thần ở trẻ bị lạm dụng tình dục

    Tiền sử bị lạm dụng tình dục có mối liên hệ chặt chẽ đến sức khỏe tâm thần của nạn nhân. Nó ảnh hưởng tiêu cực đến hành vi, sức khỏe thể chất, tinh thần, mối quan hệ xã hội, sức khỏe tình dục của người bị hại. Điều đó khiến nạn nhân gặp phải những vấn đề như:

• Trầm cảm: Cả bé trai và bé gái bị lạm dụng tình dục đều có nguy cơ cao bị trầm cảm. Mức độ bị lạm dụng tình dục và mối quan hệ của nạn nhân với hung thủ ảnh hưởng đến sự phát triển cũng như mức độ trầm trọng của trầm cảm. Nạn nhân sẽ có đầy đủ các triệu chứng của trầm cảm.
• Rối loạn căng thẳng sau sang chấn: Nạn nhân có những biểu hiện như: Có những cơn ảo giác, hồi tưởng hoặc gặp ác mộng liên quan đến việc mình bị xâm hại trong quá khứ, né tránh những con người - sự vật - địa điểm có thể khiến họ nhớ lại quá khứ, tăng nhạy cảm, dễ xuất hiện các cảm xúc quá mức,...
• Lạm dụng chất gây nghiện: Trước những nỗi đau về tinh thần, nạn nhân thường có xu hướng tìm đến các chất kích thích và gây nghiện để giải tỏa, trong đó có thuốc lá, rượu, thậm chí là sử dụng ma túy. Nghiên cứu chỉ ra rằng, tỷ lệ hút thuốc lá ở những người từng bị lạm dụng tình dục cao gấp 3-5 lần người không bị lạm dụng tình dục.
• Né tránh, sợ hãi hoặc không quan tâm đến tình dục: Nghiên cứu cho thấy,  nam giới bị lạm dụng tình dục khi còn nhỏ dễ bị rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, giảm ham muốn. Còn nữ giới sẽ bị rối loạn hưng phấn tình dục.

   Điều đáng buồn là, một khi bị phát hiện, người ta nghĩ nhiều đến sự trừng trị kẻ thủ ác và nhiều khía cạnh khác, nhưng điều quan trọng là điều trị chấn thương tâm lý trẻ lại không được quan tâm đến.

Làm thế nào để giúp đỡ một người đã từng bị lạm dụng tình dục trong quá khứ?

   Để giúp đỡ một người đã từng bị lạm dụng tình dục, phụ huynh cần:

• Khuyến khích nạn nhân nói ra câu chuyện của mình: Nếu người đó tỏ ra ngần ngại, lưỡng lự khi chia sẻ câu chuyện của mình, bạn hãy cho họ biết rằng bạn luôn sẵn sàng lắng nghe và ở bên nếu họ cần. Nếu họ chưa sẵn sàng, bạn cũng đừng thúc ép họ phải kể ra mọi chuyện.

• Mềm mỏng giải thích cho nạn nhân để họ nhận ra đây không phải là lỗi của mình và không tự trách bản thân. Song song với việc ổn định hoạt động hằng ngày thì cũng cần phối hợp với mọi người xung quanh để bảo mật thông tin, tránh sự việc lan rộng càng làm họ tổn thương.
• Tự tìm hiểu về những vấn đề tâm lý ở người từng bị lạm dụng tình dục: Khi muốn giúp đỡ một ai đó, bạn cần hiểu rõ tình trạng mà họ đang gặp phải. Vì vậy, bạn nên tự tìm hiểu về các vấn đề tâm lý mà người bị lạm dụng tình dục thường phải đối mặt, các phương pháp chữa lành… để có sự hỗ trợ cho họ tốt nhất.
• Hỗ trợ họ tìm đến chuyên gia tâm lý: Sự giúp đỡ chuyên nghiệp là điều cần thiết đối với người đang gặp vấn đề tâm lý do từng bị lạm dụng tình dục.

Làm sao để phòng tránh lạm dụng tình dục ở trẻ em?

Để phòng tránh những điều không mong muốn, người nhà nên:

• Để trẻ biết cách tự bảo vệ bản thân, phụ huynh có cách giáo dục giới tính phù hợp tuổi của con. Ví dụ:

1. Bé 3-6 tuổi nên tập cho mặc đồ lót, tắm và thay đồ nơi kín đáo, không để trần truồng chạy khắp nơi.
2. Chỉ cho trẻ những vùng không cho phép người khác sờ chạm và nên có sách báo minh họa để dễ nói chuyện.
3. Dạy trẻ không ở một mình một phòng với người khác giới, dù là người quen, thận trọng khi tiếp xúc với người lạ.
4. Bố mẹ cũng nên chia sẻ, tâm sự thường xuyên để tạo cho con thói quen kể lại những chuyện mình gặp hàng ngày.

Ở bên cạnh chia sẻ với trẻ.

• Khuyến khích trẻ nói ra các bí mật, động viên "gia đình sẽ luôn ở bên để nâng đỡ".
• Khi nhận thấy những tín hiệu bất thường hoặc lời cầu cứu từ trẻ, nên nhờ sự can thiệp của pháp luật và cùng con tìm cách cắt đứt mối liên hệ với hung thủ.

    Quá trình chữa lành cho người gặp các rối loạn tâm thần do từng bị lạm dụng tình dục luôn cần có người ở bên hỗ trợ. Khi họ có sự tiến bộ, hãy công nhận và khen ngợi. Khi họ nản chí, không vượt qua được hoặc có những phản ứng tiêu cực, hãy nhẹ nhàng ở bên và động viên họ, tiếp thêm động lực để họ có thể dần trở lại cuộc sống bình thường như bao người khác nhé!